Hoe werkt de puntentelling in de Formule 1?

De Formule 1 coureur die aan het einde van het seizoen de meeste punten heeft verdiend wordt tot wereldkampioen gekroond. Op welke manieren kunnen de rijders deze punten verdienen tijdens een raceweekend?

Puntensysteem Grand Prix

In het huidige puntensysteem van de Formule 1 krijgt de top 10 van iedere Grand Prix punten. Dat ziet er als volgt uit:

P1 – 25 punten
P2 – 18 punten
P3 – 15 punten
P4 – 12 punten
P5 – 10 punten
P6 – 8 punten
P7 – 6 punten
P8 – 4 punten
P9 – 2 punten
P10 – 1 punt

Dit puntensysteem werd in 2010 ingevoerd. Tot dat jaar kregen alleen de eerste 6 coureurs punten voor het klassement. Door meer rijders punten te geven en het verschil tussen de eerste drie posities groter te maken zou meer strijd ontstaan op de baan. Het puntenverschil tussen de nummer één en twee is veel groter dan dat tussen de tweede en de derde plek. In theorie zullen coureurs daarom eerder voor de koppositie gaan strijden dan hun tweede of derde plaats te consolideren.

Medaillesysteem

De huidige puntentelling werd ingevoerd ten faveure van een ander voorgesteld systeem, waarin alleen de top drie punten zou krijgen. Dat ging om het zogenaamde medaillesysteem, waarbij één gouden medaille zwaarder telde dan alle zilveren of bronzen medailles die je verdient. Zo werkt bijvoorbeeld ook de medaillespiegel van de Olympische Spelen. Dit zou de strijd buiten de top 3 echter niet erg bevorderd hebben.

Puntensysteem Sprint Race

Gedurende het seizoen vindt tijdens enkele raceweekends niet alleen de Grand Prix maar ook een kortere sprintrace plaats. Ook daarmee zijn punten te verdienen voor het wereldkampioenschap. De eerste acht rijders krijgen tijdens deze race op zaterdag punten. Dat begint met 8 punten voor de winnaar en eindigt met een enkel punt voor de nummer 8.

P1 – 8 punten
P2 – 7 punten
P3 – 6 punten
P4 – 5 punten
P5 – 4 punten
P6 – 3 punten
P7 – 2 punten
P8 – 1 punt

Toen sprint races tijdens het seizoen 2021 werden geïntroduceerd kreeg alleen de top drie van de wedstrijd enkele punten. Dit waren er slechts drie voor de winnaar van de race. De coureur die als tweede eindigde mocht twee punten toevoegen aan zijn totaal. De laatste podiumpositie betaalde tot slot slechts een enkel puntje uit. Omdat dit ervoor zorgde dat coureurs maar weinig risico’s namen ging de puntenverdeling voor het seizoen 2022 direct op de schop en worden er sindsdien meer punten uitgedeeld.

Extra punt voor de snelste ronde

Sinds het seizoen 2021 kunnen rijders ook een extra punt krijgen wanneer ze de snelste ronde neerzetten in de Grand Prix. Dat geldt echter alleen voor de coureurs die de race binnen de top 10 eindigen. Wanneer iemand buiten de top 10 de snelste raceronde heeft laten noteren wordt dit bonuspunt dus niet uitgedeeld.

Het extra punt wordt aan het eind van een Grand Prix regelmatig fel bevochten. Wanneer een coureur een “gratis stop” kan maken (doordat de volgende tegenstander ver genoeg achter hem zit) kan dat een goede reden zijn om in het slot van de race de pits in te duiken voor verse banden. Door dit te vroeg te doen kan echter ook een veilige stop cadeau worden gedaan aan een andere coureur. Dit zorgt regelmatig voor een interessant tactisch steekspel. Soms lijkt het wegkapen van het puntje bij directe concurrenten nog wel belangrijker in dat spel dan het puntje zelf in de wacht te slepen.

Van 1950 tot 1959 kreeg een coureur ook al een bonuspunt wanneer hij de snelste ronde in de race wist te noteren. Toen gold dit nog voor het gehele veld en niet alleen voor rijders uit de top 10.

WK-punten voor coureurs en constructeurs

Coureurs verdienen hun punten in de eerste plaats op persoonlijk conto. Het aantal punten dat ze in de loop van het seizoen verdienen bepaalt hun positie in het eindklassement. De coureur met de meeste punten wordt aan het eind van het seizoen tot Formule 1 Wereldkampioen gekroond. In theorie zou een coureur deze punten gewoon bij verschillende teams kunnen verdienen, al komt dit tegenwoordig in de praktijk weinig meer voor.

Alle punten die de coureurs van één team weten te scoren worden daarnaast samengevoegd in het WK voor constructeurs. Hoe hoger een team hierin eindigt, hoe meer geld dat aan het einde van het seizoen oplevert. Dat een negende, tiende plaats of elfde plaats voor de teams in de achterhoede veel uitmaakt is al meerdere keren gebleken. In 2017 verloor Manor de tiende plaats op de valreep aan Sauber waardoor het team dusdanig veel geld misliep dat het failliet ging.

Voormalige puntensystemen

Met het huidige systeem is de sport zeker eerlijker geworden. Winnen wordt meer beloond dan vroeger het geval was. Tussen 2003 en 2009 kregen acht coureurs op de volgende manier punten: 10-8-6-5-4-3-2-1. Dit systeem was juist ingevoerd om de suprematie van Michaël Schumacher te doorbreken, nadat de Duitser in 2002 halverwege het seizoen al wereldkampioen was geworden toen slechts zes coureurs punten kregen: 10-6-4-3-2-1.

Een opmerkelijk puntensysteem werd gehanteerd tussen 1981 en 1990. Zes coureurs kregen punten: 9-6-4-3-2-1. Het gekke aan dit systeem was dat alleen de beste elf resultaten meetelden voor het wereldkampioenschap. Dit betekende dat als je vijf keer won, vijf keer tweede en twee keer derde werd je de punten voor die ene derde plaats dus moest inleveren. Dankzij dit systeem werd Ayrton Senna drievoudig wereldkampioen en Alain Prost viervoudig wereldkampioen. In 1988 had Ayrton Senna 90 meetellende punten en Prost 87. Wanneer alle resultaten hadden meegeteld was Senna op 94 punten geëindigd en Prost op 105. Door dit systeem heeft Senna dus een titel van zijn eeuwige rivaal Prost afgesnoept.

Het behalen van pole-position heeft nooit invloed gehad op de puntentelling.

Tiebreak

Wanneer één of meerdere coureurs tijdens, of aan het einde van het seizoen, hetzelfde aantal punten hebben wordt er gekeken naar de beste resultaten. Dus stel dat Lewis Hamilton en Max Verstappen evenveel punten zouden hebben dan telt het aantal overwinningen. Wanneer dit aantal gelijk is wordt er gekeken naar het aantal tweede plaatsen. Indien dit ook gelijk is wordt er gekeken naar de derde plaatsen, enzovoorts.

Deze tiebreak komt voor de hoogste posities zelden voor maar moet des te vaker worden toegepast in de achterhoede. Er blijven vaak meerdere coureurs puntloos in de WK-stand. Hierdoor kan een twaalfde plaats voor een team in de achterhoede al belangrijk zijn, omdat dit kan betekenen dat je dus alsnog plekken stijgt in het kampioenschap. Zoals eerder vermeld kan dit voor de teams op financieel gebied erg veel uitmaken.